Co to jest DNS?
DNS (Domain Name System) to „książka telefoniczna” internetu, która zamienia czytelne dla ludzi nazwy domen (np. biuro.com.pl) na adresy IP serwerów (IPv4 lub IPv6). Dzięki temu przeglądarka i aplikacje potrafią odnaleźć właściwy serwer www, poczty, API itp. DNS działa hierarchicznie (root → TLD → autorytatywne serwery nazw) i silnie korzysta z cache, aby skracać czas odpowiedzi.
Dlaczego DNS ma znaczenie dla SEO, UX i biznesu?
- Szybkość i stabilność: wolne lub niestabilne DNS wydłuża TTFB i obniża Core Web Vitals.
- Dostępność: błędne rekordy lub awaria serwerów nazw = strona i poczta stają się nieosiągalne.
- E-mail deliverability: poprawne
SPF,DKIM,DMARCrealnie wpływają na to, czy wiadomości trafiają do skrzynki, a nie do spamu. - Bezpieczeństwo:
DNSSECutrudnia fałszowanie odpowiedzi (cache poisoning). Błędne CNAME/ALIAS mogą narazić domenę na przejęcie subdomeny.
Jak działa rozwiązywanie nazwy?
- Przeglądarka pyta resolver (zwykle operatora/DoH).
- Resolver sprawdza swój cache. Jeśli brak, idzie w górę drzewa: root → TLD (.pl) → autorytatywne NS dla Twojej domeny.
- Odpowiedź jest buforowana (TTL) w resolverze i często także w systemie i przeglądarce użytkownika, by kolejne zapytania były szybkie.
Najważniejsze typy rekordów
- A – mapuje nazwę na IPv4.
- AAAA – mapuje nazwę na IPv6.
- CNAME – alias do innej nazwy (nie używaj na apex/root; tam stosuj ALIAS/ANAME jeśli dostawca wspiera).
- MX – serwery pocztowe dla domeny.
- TXT – m.in.
SPF,DKIM,DMARC,google-site-verification. - NS – wskazuje autorytatywne serwery nazw dla strefy.
- CAA – ogranicza, które CA mogą wystawiać certyfikat dla Twojej domeny.
- SRV, PTR – rzadziej w www, częste w usługach/VoIP/odwrotnym DNS.
TTL i „propagacja”
TTL (Time To Live) określa, jak długo odpowiedź DNS może być trzymana w cache.
- Niski TTL (np. 60–300 s) – przydatny przed migracją (szybkie przełączenie), ale kosztuje więcej zapytań.
- Wyższy TTL (np. 1–24 h) – tańszy i szybszy w codziennym ruchu.
„Propagacja” to po prostu wygasanie starych wpisów w różnych cache’ach zgodnie z TTL; nie ma magicznego globalnego przycisku „odśwież”.
Wydajność i architektura
- Anycast u dostawcy DNS = krótszy RTT globalnie.
- Co najmniej 2–4 serwery nazw, w różnych sieciach/AS – odporność na awarie.
- Managed/Premium DNS (np. u operatora CDN) z health-checkami i failoverem skraca przerwy podczas awarii serwera źródłowego.
- Edge proxy/CDN (np. Cloudflare) może terminować zapytania bliżej użytkownika, ale nadal potrzebujesz poprawnych rekordów w strefie.
Bezpieczeństwo
- DNSSEC – podpisy kryptograficzne odpowiedzi (ochrona przed podmianą).
- Zarządzaj subdomenami: usuwaj nieużywane rekordy
CNAME/A, by uniknąć przejęcia subdomeny (dangling DNS). - Ogranicz CA przez CAA i dbaj o
SPF,DKIM,DMARC(poczta). - Ochrona przed DDoS – renomowani operatorzy DNS i Anycast znacząco zwiększają odporność.
Najczęstsze błędy
- CNAME na apex/root – niezgodne ze standardem u wielu operatorów (użyj ALIAS/ANAME albo IP jako
A/AAAA). - Konflikt rekordów –
A+CNAMEdla tej samej nazwy to błąd. - Za wysoki TTL przed migracją – „stare” IP będą krążyć w cache godzinami.
- Brak
SPF/DKIM/DMARC– problemy z dostarczaniem poczty. - Jedna para NS u jednego dostawcy – SPOF; rozważ więcej serwerów/regionów.
- Zbyt ogólne SPF (
+all) – otwarta furtka do spoofingu.
Dobre praktyki (checklista)
- Używaj Anycast managed DNS i minimum 2–4 NS w różnych lokalizacjach.
- Przed migracją temporarily obniż TTL do 300 s, po wszystkim wróć do 1–12 h.
- Na root/apex stosuj ALIAS/ANAME, nie CNAME.
- Wdroż DNSSEC (jeśli obsługiwane) i CAA.
- Konfiguruj
SPF,DKIM,DMARCdla poczty produkcyjnej. - Monitoruj wygaśnięcia domeny i zmiany w strefie (alerty).
- Testuj
dig,nslookup, DNS over HTTPS odpowiedzi, sprawdzaj błędy SOA/NS.
Szybkie komendy diagnostyczne
# Rekordy A/AAAA
dig +short biuro.com.pl A
dig +short biuro.com.pl AAAA
# Ścieżka delegacji i SOA
dig biuro.com.pl NS +trace
dig biuro.com.pl SOA
# Poczta i zestaw TXT
dig +short biuro.com.pl MX
dig +short biuro.com.pl TXT
Powiązane pojęcia
- TTL (Time To Live)
- CDN (Content Delivery Network)
- Cloudflare
- SSL/TLS
- Cache (pamięć podręczna)
- Sitemap XML – niezwiązane technicznie z DNS, ale ważne dla indeksacji
FAQ
Czy DNS wpływa na pozycje w Google?
Pośrednio: szybkość odpowiedzi DNS i stabilność dostępności wpływają na UX/CWV i crawl budget, co może odbić się na SEO.
Ile trwa „propagacja DNS”?
Tyle, ile wynika z TTL wcześniej zapisanych w cache’ach. Zwykle od kilku minut do kilku godzin, ale zdarzają się dłuższe ogony.
Czy mogę mieć CNAME dla moja-domena.pl (bez www)?
Standardowo nie. Użyj ALIAS/ANAME lub rekordów A/AAAA. Wielu dostawców premium DNS wspiera „CNAME-like” na apex właśnie przez ALIAS/ANAME.
Czy muszę mieć DNSSEC?
Nie jest obowiązkowy, ale rekomendowany w projektach komercyjnych (ochrona przed podmianą odpowiedzi). Upewnij się, że rejestrator i operator DNS obsługują DNSSEC.