CDN (Content Delivery Network)

Co to jest CDN?

CDN (Content Delivery Network) to rozproszona sieć serwerów umieszczonych w wielu lokalizacjach na świecie, które dostarczają treści internetowe użytkownikowi z serwera najbliższego jego fizycznej lokalizacji. Dzięki temu strony ładują się szybciej, zmniejsza się opóźnienie (latency), a ruch jest rozkładany na wiele punktów, co odciąża serwer źródłowy. CDN obsługuje zarówno treści statyczne (obrazy, pliki CSS, JS), jak i dynamiczne w zależności od konfiguracji.

Dlaczego CDN jest ważny?

• Prędkość ładowania: treści są serwowane z geograficznie bliższego serwera, co obniża TTFB i LCP.
• Odporność na przeciążenia: ruch jest rozkładany na wiele punktów POP (Points of Presence).
• SEO: szybsza strona = lepsze Core Web Vitals i ranking w Google.
• Bezpieczeństwo: wiele CDN-ów zapewnia ochronę DDoS, WAF (Web Application Firewall) czy TLS na krawędzi.
• Skalowalność: serwer źródłowy obsługuje mniej żądań, co pozwala oszczędzić zasoby.

Jak działa CDN?

1. Użytkownik wpisuje adres strony.
2. Żądanie trafia najpierw do serwera CDN (poprzez DNS lub proxy).
3. CDN sprawdza cache w swoim najbliższym POP.
   • Jeśli plik jest dostępny → zwraca go od razu.
   • Jeśli nie → pobiera go z serwera źródłowego i zapisuje w cache.
4. Kolejni użytkownicy z tej samej lokalizacji dostają już dane z cache, co skraca czas odpowiedzi.

Typy zawartości w CDN

• Statyczna: obrazy, wideo, czcionki, pliki CSS/JS.
• Dynamiczna: HTML i dane API (wymaga konfiguracji edge caching).
• Streaming: wideo na żądanie (VOD) i live streaming.
• Bezpieczeństwo: TLS terminowany w POP CDN, a nie na serwerze źródłowym.

Przykłady dostawców

• Cloudflare – popularny CDN + WAF + DDoS + DNS.
• Akamai – jeden z największych i najstarszych CDN na świecie.
• Fastly – ceniony za elastyczność i edge compute (np. VCL).
• Amazon CloudFront – CDN wbudowany w AWS.
• Bunny.net – tańszy i szybki, popularny wśród mniejszych firm.

Najczęstsze błędy i wyzwania

1. Podwójne cache – CDN + wtyczka cache w WordPress może powodować konflikty.
2. Za niski TTL – pliki są zbyt często odświeżane z serwera źródłowego.
3. Brak purge – zmiany w kodzie/obrazach nie są widoczne, bo stara wersja jest nadal w CDN.
4. SSL/TLS – błędy certyfikatów, gdy konfiguracja jest niespójna.
5. Zła konfiguracja bypass dla stron dynamicznych – np. koszyki WooCommerce lub strony logowania.

Dobre praktyki (checklista)

• Włącz HTTP/2 lub HTTP/3 na CDN.
• Ustaw odpowiednie nagłówki cache (Cache-Control, ETag).
• Dodaj reguły wykluczające dynamiczne strony (np. /cart/, /checkout/, /wp-admin/).
• Skonfiguruj GZIP/Brotli kompresję na krawędzi.
• Monitoruj CDN (np. curl -I) aby upewnić się, że odpowiedzi faktycznie pochodzą z cache.
• Korzystaj z geolokalizacji – np. inne treści w EU i w USA, jeśli wymaga tego RODO.

Powiązane pojęcia

• Cache (pamięć podręczna)
• Core Web Vitals
• DNS
• Cloudflare
• Lazy loading
• PageSpeed

FAQ