Co to jest Varnish?
Varnish Cache to wydajny serwer cache działający jako tzw. reverse proxy – umieszczany pomiędzy serwerem WWW (np. Apache, Nginx) a użytkownikiem końcowym. Jego głównym zadaniem jest przyspieszenie ładowania stron internetowych poprzez serwowanie gotowych kopii (cache) bez konieczności każdorazowego generowania strony przez WordPress czy inny CMS. Dzięki temu Varnish potrafi skrócić czas odpowiedzi z kilku setnych sekundy do ułamków milisekundy.
Dlaczego Varnish jest ważny?
- Ogromna wydajność – potrafi obsłużyć setki tysięcy żądań na sekundę.
- Odciążenie aplikacji – zamiast dynamicznego generowania strony w PHP i MySQL, serwuje gotowy HTML.
- Lepsze Core Web Vitals – szczególnie w zakresie TTFB (Time To First Byte) i Largest Contentful Paint (LCP).
- Elastyczne reguły cache – można ustawić, które adresy URL są buforowane, a które nie (np. koszyk, checkout w WooCommerce).
- Skalowalność – stosowany przez największe serwisy informacyjne, sklepy online i platformy streamingowe.
Jak działa Varnish?
- Użytkownik wysyła żądanie o stronę (np.
/produkt/123). - Varnish sprawdza, czy posiada gotową kopię w pamięci RAM.
- Jeśli tak – odsyła ją natychmiast.
- Jeśli nie – pobiera stronę z serwera WWW, zapisuje w cache i dopiero zwraca użytkownikowi.
- Przy kolejnym żądaniu tego samego adresu – wynik zostaje dostarczony błyskawicznie z cache.
Najczęstsze zastosowania
- Buforowanie treści statycznych i dynamicznych stron www.
- Przyspieszanie sklepów internetowych (WooCommerce, Magento, PrestaShop).
- Obsługa dużego ruchu na portalach informacyjnych.
- Redukcja kosztów infrastruktury (mniejsze obciążenie serwera aplikacyjnego).
- Wsparcie dla API i mikroserwisów, które muszą obsługiwać wiele zapytań.
Dobre praktyki (checklista)
- Wyklucz z cache strony dynamiczne (np.
/cart/,/checkout/,/my-account/). - Ustaw nagłówki Cache-Control w WordPress i WooCommerce, aby sterować czasem życia cache.
- Monitoruj i testuj – błędna konfiguracja może powodować problemy z koszykiem czy logowaniem.
- Łącz Varnish z Redisem – Redis obsłuży cache obiektowy, a Varnish pełne strony.
- Stosuj reguły grace mode, aby użytkownicy zawsze dostawali stronę nawet przy problemach z backendem.
Powiązane pojęcia
FAQ
Czy Varnish działa z każdym hostingiem?
Nie. Varnish wymaga instalacji na serwerze, zwykle działa tylko na VPS-ach i serwerach dedykowanych. Większość hostingów współdzielonych go nie oferuje.
Czy Varnish i Redis to to samo?
Nie. Redis działa jako cache obiektowy (wewnątrz aplikacji, np. WordPress), a Varnish buforuje całe strony i działa przed serwerem www. W praktyce oba narzędzia dobrze się uzupełniają.
Czy Varnish poprawia wynik PageSpeed Insights?
Tak – znacząco zmniejsza TTFB i ogólne opóźnienia, co może wpłynąć pozytywnie na Core Web Vitals. Jednak aby w pełni wykorzystać jego potencjał, potrzebna jest prawidłowa konfiguracja wykluczeń.